Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) 8 No'lu Dayanıklı Tüketim Malları Meslek Komitesi Meclis Üyeleri, perakende satışlardan üretime kadar tüm aşamalarıyla pandeminin sektör üzerine etkilerini değerlendirerek, bu süreçte sektör temsilcilerinin talepleri hakkında bilgi verdi. KDV indiriminden kira desteğine, üretim desteğinden eğitime kadar birçok konuya değinen meclis üyeleri, perakende sektörünün işsizlikle mücadelenin ilacı olduğunu belirterek, bu sektöre sahip çıkılmasını istedi.
“Perakende sektörü işsizliğin ilacıdır”
MTSO 8 No'lu Komite Meclis Üyesi Hasan Yılmaz, bu süreçten en fazla perakende mağazalarının olumsuz etkilendiğini dile getirdi. Tedbirler kapsamında getirilen kısıtlamalar nedeniyle dışarıya çıkmaların azaldığını, bunun sonunda da mağazalardan alışverişin yerini e-ticaretin aldığını hatırlatan Yılmaz, süreçten en fazla beyaz eşya ve elektronik mağazalarının olumsuz etkilediğini ifade etti. Aynı zamanda bu sektörlerde üretimin ithalata dayalı olması nedeniyle çeşitli sorunlar yaşandığını da kaydeden Yılmaz, şunları söyledi:
“Döviz kurlarındaki artışla birlikte doğal olarak ithal hammadde fiyatları da oldukça yükseldi. Bu durum doğrudan ürün fiyatlarına yansıdı. Yılbaşından bu yana beyaz eşya fiyatları neredeyse yüzde 50 arttı. Geldiğimiz süreçte sektör temsilcileri hem artan ürün maliyetleri hem de doğrudan satış yapamamanın sıkıntısı ile karşı karşıya. Sıkıntıları en azından bir miktar azaltabilmek adına sektör temsilcileri beyaz eşya ve elektronikteki KDV oranlarının mobilyada olduğu gibi yüzde 8'e indirilmesini, mağazaların kapanmaması için de sıkıntılar sona erene kadar kira desteği verilmesini bekliyor.”
Kira vergilerinin de bu süreçte alınmaması gerektiğine dikkat çeken Yılmaz, SSK ücretlerinin de işveren üzerinde ciddi bir yük oluşturduğuna işaret etti. “Perakende sektörü işsizliğin ilacıdır” diyen Doğan, bu süreçte sektörün korunmasının önümüzdeki süreçte daha sağlıklı yol alınabilmesinin anahtarı olacağını söyledi.
“Üretim, devlet politikası haline getirilmeli”
8 No'lu Komite Meclis Üyesi Hamit Doğan ise ağırlıklı olarak üretim ayağında yaşanan sıkıntılara değindi. Hammadde fiyatlarının yüksekliğine işaret eden Doğan, sorunun çözümü için üretimin desteklenmesi, bunun bir devlet politikası haline getirilmesinin önemli olduğunu söyledi. “Bugün bir kalıp desteği verilse dahi yerli üretimin rekabet imkanı artıyor” diyen Doğan, ülke ekonomisinin üretim ve ihracatla gelişebileceğini söyledi.
Çin'in son dönemlerde ülke sınırlarını aşıp dünya genelinde üretime başladığını ve üretim yapmaya gittiği ülkelerdeki üreticileri zor durumda bıraktığını anlatan Doğan, “İstanbul'da da özellikle güvenlik kameraları üzerine çalışıyorlar ve adetli ürün aldıkları, uygun maliyetli ürünler çıkardıkları için yerli üreticilerin rekabet imkanı kalmıyor” dedi.
Türkiye'ye yabancı sermayenin gelmesinin çok önemli olduğunu vurgulayan Doğan, ancak yerli üreticiyi zor durumda bırakacak yatırımlar konusunda da düzenleme yapılması gerektiğine inandığını belirtti.
Üretim konusunda Mersin firmalarına da seslenen Doğan, kent içinde faaliyet gösteren firmaların birbirinden alışverişini artırması, birbirini daha çok desteklemesinin önemini anlattı. Bugün bir kalıbın, vidanın dahi şehir dışından alındığını dile getiren Doğan, “Hepimiz burada üretiyor, Mersin'den para kazanıyoruz. Birbirimizi destekler, sahip çıkarsak, alışverişimizi Mersin'den yaparsak ekonomimiz daha çok güçlenir” diyerek, birlikte hareket etme çağrısında bulundu.
Üretimde çalıştıracak personel bulma noktasında yaşadıkları soruna da değinen Doğan, “Gençlerde maalesef bu konuda heves yok. Eğitimimiz de artık buna çok uygun değil. Vakit kaybedilmeden yeniden çıraklık, kalfalık sistemi oluşturulmalı. Fabrikalarda çalıştıracak eleman bulmakta zorlanıyoruz” diye konuştu.
İnternet satışlarındaki haksız rekabeti anlatan Doğan, internetten vergi numarası olmadan yapılan satışlara denetim getirilmesini talep etti. Kayıt dışı satışların devleti de kayıtlı çalışan firmaları da zorladığını belirten Doğan, bu alana bir düzenleme getirilmesi gerektiğini ifade etti.