19 Mart 2024 Salı

10:33   SERDAR SOYDAN, TARSUS’A KONGRE VE FUAR MERKEZİ MÜJDESİ VERDİ   10:31   MEZİTLİ BELEDİYE BAŞKANI TARHAN’DAN ÇİRKİN SÖYLEMLERE KINAMA   09:56   TÜRKİYE YEREL YÖNETİCİLERİNİ SEÇMEK İÇİN SANDIK BAŞINA GİDECEK. BİR MİLYON 32 BİN 610 GENÇ İLK KEZ OY KULLANACAK   09:22   TARSUS’U ZİYARET EDEN MBB VAHAP SEÇER’E YOĞUN İLGİ   01:45   ÖZGÜR ÖZEL, PARTİSİNİN GENÇ ADAYLARIYLA BULUŞTU   01:01   CEVDET YILMAZ: “YEREL SEÇİMLER VESİLESİYLE MAKRO POLİTİKALARIMIZ KONUSUNDA YAPILAN TARTIŞMALAR, SPEKÜLATİF BİRTAKIM SÖYLEMLERDEN İBARET”   22:44   CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN, RUSYA DEVLET BAŞKANI PUTİN`İ TEBRİK ETTİ   21:02   FENERBAHÇE OLAĞANÜSTÜ GENEL KURULU, 2 NİSAN`DA "LİGDEN ÇEKİLME" GÜNDEMLİ TOPLANACAK   20:01   ALİ KOÇ: “GEREKİYORSA BİR ALT LİGE İNECEĞİZ. BİR SENE OYNARIZ, ÇIKARIZ, HERKES AKLINI BAŞINA ALIR”   18:55   DEMOKRAT PARTİ GENEL BAŞKANI UYSAL: “KÜME DÜŞÜŞÜMÜZÜN BEDELİNİ İŞ İNSANLARI ÖDÜYOR”   18:47   ÖZGÜR ÖZEL: "CHP`YE GÜÇ VERİN EMEKLİNİN HAKKINI HEP BİRLİKTE SÖKE SÖKE ALACAĞIZ"   18:42   İYİ PARTİGENEL BAŞKANI AKŞENER: "TUTUN ELİMİ, MUHALEFET NASIL YAPILIRMIŞ GÖRÜN"   18:24   CHP`DEN ATATÜRK’ÜN ADINI ANMAYAN İLÇE MÜFTÜSÜNE TEPKİ   17:40   BAŞKAN GÜLTAK,31 MART’TA BU HALK SİZE ‘ARTIK YETER’ DİYECEK   17:14   İNŞAAT MÜHENDİSLERİ ODASI, DEPREMDE 43 KİŞİYE MEZAR OLAN SAİDBEY SİTESİ İLE İLGİLİ BİLİRKİŞİ RAPORUNU AÇIKLADI   17:14   BALIKESİR`DE SEYİT ONBAŞI`NIN ANIT MEZARI BAŞINDAKİ 18 MART ANMASINDA AKP`LİLER CHP`LİLERE SALDIRDI, JANDARMA MÜDAHALE ETTİ   16:38   İMAMOĞLU: “MECZUP BİR DİL ÇIKIP ATAMIZA HAKARET EDEBİLİYOR. BİR SAVCININ DAHİ SORUŞTURMA AÇMAMASINI KINIYORUM”   16:14   MERSİN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ TARAFINDAN YENİLENEN LİMAN YOLU TRAFİĞE AÇILDI   15:56   FATİH CAMİ ÇEVRESİNDEKİ KEDİLERİ TOPLAYIP İZMİT`TEKİ İŞYERİNDE ÖLDÜREN SANIĞA HAYVANSEVERLERDEN TEPKİ   15:37   ALİ BABACAN İFTAR SOFRASINDA RAMAZAN PAKETİ HESABI YAPTI  
 
     
 
 
image

Okunma : 17722  Tarih : 11.4.2017  E-Mail : bilgi@mersinerji.com

 
Ender ERDEMİL

Adalet.

Adalet tarih boyunca filozofların üzerinde en çok kafa yordukları konulardan biridir. Platon adaleti en yüce erdemlerden biri olarak tanımlar. İnsanın ve devletin temel davranış kuralı olduğundan söz eder. Aristo’ya göre de adaletin asıl hareket noktası eşitliktir.

Aydınlanma çağında düşünürler adalet ve hukuk kavramlarını bir araya getirmişler  “doğal hukuk” kavramını ortaya koymuşlar. Hukuka ve hukuksal eşitliğe uymayı adil davranmak olarak tanımlamışlar.

Şu bir gerçek ki adalet ve devlet kavramları birbirinden ayrılmaz. Başka bir deyişle adaleti dağıtacak olan devlettir.

17. Yüzyıl düşünürü ve devlet adamı Koçi Bey’e göre devletin adalet üzerine kurulu olması gerekir. Osmanlı devletinin çürümesiyle adaletten uzaklaşmayı özdeşleştirdiğini görüyoruz. 1630 yılında hazırlayıp devrin padişahlarına sunduğu risalesinde şunları belirlemiş:

1.Siyaset’in en yüksek noktasındaki otorite olan Sultan’ların halktan kopmaları, devlet işlerinden uzaklaşmaları, zevk, sefaya düşkünlükleri,

2.Ordunun savaşma yeteneği olmayan, kazanç peşinde koşan ve yanlış işler yapmış olanlarca doldurulması,

3. Adaleti dağıtan kadıların ehliyetsiz kişilerden seçilmesi, halkın gözünde itibarlarını yitirmeleri,

 4.Dini görevlerin ve eğitim görevlerinin ehli olmayanlara para karşılığı verilmesi, kuralların ihlali. (Beşik ulemalığı)

 (Kaynak:MACHİAVELLİ ve KOÇİ BEY’DE SİYASET, ADALET ve ERDEM Hüseyin BAL, hacettepe.edu.tr)

Günümüzde adalet kavramı hukukla tamamen bütünleşmiş, hukuk adaleti dağıtmanın temel aracı haline getirilmiştir. Farklı gelir gurupları arasındaki eşitsizliğin giderilmesi için sosyal adalet kavramı da geliştirilmiştir. Sosyal Adalet, kapitalizmin farklı gelir gurupları arasında yarattığı eşitsizliği gidermenin bir aracı olarak görülmüştür. Sosyal adalet kavramı da devlet yönetimine ve ekonomiye “Planlı kalkınma” olarak yansımıştır.

Ne var ki, Türkiye dışa açılıp dünya ekonomisiyle “entegre” olduğunda “planlı kalkınma” dönemi de son bulmuştur. Zira küresel liberalizm toplumsal kalkınmanın büyümenin sonucu olduğunu savunmaktadır. Ekonomi büyüdükçe herkesin parası olacağı varsayılarak Planlı kalkınma dönemlerinin sosyal adalet sağlayıcısı parasız sağlık, eğitim, sosyal güvenlik sistemi tamamen ortadan kaldırılmıştır. Bu hizmetler de “ekonomik büyümeye” katkısı olacak şekilde paralılaştırılmıştır.

Paranın her şey kabul edildiği toplumda, zaten az olan eşitlik tamamen ortadan kalkmış, gücü olanla olmayan arasındaki aralık uçuruma dönüşmüştür.

Bugün Koçi Bey’in 1630 yılında belirlediği çürümüşlüğü yaşamadığımızı kim ileri sürebilir?

Yargı, yürütme hatta yasama aygıtlarımızı yukarıdaki belirlemeler ışığında tekrar düşünün.  

Anayasaya ve yasalara aykırı davrananların çürümeyi nasıl hızlandırdıklarını, Anayasa değişikliğiyle bu yapıyı hukuk zeminine oturtmaya çalıştıklarını görün.

Yazımızı Hüseyin Bal’ın MACHİAVELLİ ve KOÇİ BEY’DE SİYASET, ADALET ve ERDEM başlıklı çalışmasından alıntılarla bitirelim:

“Machiavelli’ye göre devlet kendi başına bir amaçtır. Devleti, iktidarı temsil eden hükümdar amaçlara ulaşmak için meşru olan veya olmayan tüm araçları kullanabilir. Devlet veya iktidar kendi başına en yüksek değer olduğundan onu korumak için adalet, doğruluk, ahlak ve hatta din gibi kutsallar ihlal edilebilir.

Evet diyerek iktidarlara; Machiavelli’in gösterdiği yolu uygulama fırsatını, dönüşü olmayacak bir biçimde vereceksiniz.

Oysa Koçi Bey’in yönetenlere önerileri şunlar:

“Din ve devlet işlerinde kararlı olunuz,

Adil olunuz,

Her işi hak edene veriniz,

İltimas ve rüşveti kaldırınız,

Halkı ezdirmeyin ve ezmeyin,

Süs ve şöhretten kaçınız,

Kötülere karşı çıkınız, iyileri koruyunuz.” 

Hayır derseniz Koçi Bey’in ilkelerini savunmuş, hayata geçmesini sağlamanın yolunu açmış olacaksınız.

 

 




 
  YAZARIN ARŞİVİ
 
 
 
  YORUMLAR
 
 
  YORUM YAZIN
 
Adınız Soyadınız :

Yorumunuz :

Güvenlik Kodu : Güvenlik Kodu
Kod :

 




 
  FLAŞ HABER
   
 
  EN ÇOK OKUNANLAR
  • Bu Ay
  • Bu Hafta
  • Dün
  • Bugün
 
 


  SOSYAL MEDYA


  GAZETELER
 
 

 







mersinerji.com
ANKA Haber Ajansı
Abonesidir

 
 
ANASAYFA İLETİŞİM KÜNYE HABER ARŞİVİ GİZLİLİK İLKELERİ

 
Siteden yararlanırken gizlilik ilkelerini okumanızı tavsiye ederiz.
mersinerji.com © Copyright 2017-2024 Tüm hakları saklıdır..! İzinsiz ve kaynak gösterilemeden yayınlanamaz, kopyalanamaz, kullanılamaz.

URA MEDYA