CHP Mersin Milletvekili Gülcan Kış’ın “Türkiye’ye giren 12,3 milyon ton atığın akıbeti ne?” sorusuna Çevre Bakanlığı’ndan yanıt gelmedi. Kış: “Burası çöp alanı değil, halkın yaşadığı topraklar!”
Türkiye, Avrupa’nın “çöp ithalat merkezi” olmaya devam ederken kamuoyunun en temel soruları yanıtsız bırakıldı. CHP Mersin Milletvekili Gülcan Kış, Türkiye’nin Avrupa’dan aldığı milyonlarca ton atığın miktarını, türlerini ve çevresel etkilerini sordu. Ancak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’dan gelen cevapta tek bir sayı bile yer almadı.
7 Soruluk Çöp İthalatı Önergesi
Avrupa Birliği’nin 2024 verilerine göre Türkiye, AB ülkelerinden 12,3 milyon ton atık ithal ederek Avrupa’nın en çok çöp gönderdiği ülke oldu. Bunun 10,7 milyon tonu hurda metal, 425 bin tonu plastik atıklardan oluşuyor.
CHP’li Kış, 21 Mayıs 2025’te TBMM’ye sunduğu soru önergesinde şu kritik soruları yöneltti:
Türkiye 2024’te tam olarak kaç ton atık ithal etti?
Bu atıkların ne kadarı geri dönüştürüldü, ne kadarı yakıldı?
Türkiye’nin geri dönüşüm kapasitesi yeterli mi?
AB’nin 2026’da yürürlüğe koyacağı yeni kurallara Türkiye hazır mı?
Bakanlıktan Sayı Yok, Mevzuat Var
Bakan Murat Kurum’un 28 Temmuz 2025 tarihli yanıtında sadece genel mevzuat bilgilerine yer verildi. İthal edilen toplam atık miktarı, işlenen atık oranı ve çevresel etkiler hakkında hiçbir veri paylaşılmadı.
Yanıtta şu bilgiler aktarıldı:
2020’den bu yana ithalata kota uygulandığı,
Geri dönüşüm kapasitesinin %50’sini aşan ithalata izin verilmediği,
Yakma ve bertaraf amaçlı ithalatın yasak olduğu,
2020–2025 arasında 31.976 denetim yapıldığı, 2.129 tesise ceza kesildiği,
256 tesisin kapatıldığı…
Ancak bu açıklamalar, “Türkiye’ye giren 12 milyon ton çöpün akıbeti” sorusunu yanıtsız bıraktı.
Kış: “Bu sadece çöp değil, bilgi karartmasıdır”
Cevabı değerlendiren CHP’li Gülcan Kış, sert sözlerle Bakanlığı eleştirdi:
“Sayın Bakan’ın gönderdiği yazıda sayı yok, şeffaflık yok, hesap yok. 12,3 milyon tonluk atık yükünden bahsediyoruz. Bu çöplerin ne kadarı plastik, ne kadarı yakılıyor, hangi şehirlerde bertaraf ediliyor bilmiyoruz. Çünkü Bakanlık bu verileri halktan gizliyor. Bu sadece çevre kirliliği değil, bilgi karartmasıdır.”
Kış, özellikle Mersin gibi liman kentlerinin Avrupa’dan gelen plastik ve endüstriyel atıklarla dolduğunu belirterek, bu durumun hem çevreye hem yerli atık toplayıcılarına büyük zarar verdiğini vurguladı:
“Geri dönüşüm adı altında plastik çöpleri yakıyoruz, doğaya bırakıyoruz. Bunun adı dönüşüm değil, zehir yaymaktır.”
“Türkiye Çöp Deposu Olmamalı”
CHP’li Gülcan Kış, sürecin takipçisi olacaklarını vurgulayarak şunları söyledi:
“Türkiye artık Avrupa’nın çöp konteyneri olmaktan çıkarılmalı. Halk sağlığını ve çevreyi önceleyen, şeffaf bir sisteme ihtiyacımız var. Çöpü değil, hesabını alın!”