Ekmek ve Gül’ün çağrısını yaptığı okullarda "1 öğün ücretsiz sağlıklı yemek her çocuğun hakkı" kampanyası kapsamında, Esenyalı Kadın Dayanışma Derneği tarafından 2023 yılında Milli Eğitim Bakanlığı'na, okul öncesi eğitimde ücretsiz yemek uygulamasının kaldırılmasına karşı açılan dava Danıştay 8. Dairesi'nde görüldü. Duruşma öncesi Danıştay önünde bir araya gelen kadınlar basın açıklaması düzenledi.
"15 yaşındaki her beş öğrenciden biri haftada en az bir gün okula aç gidiyor"
Açıklamada “Sermayeye değil, çocuklara bütçe”, “Bu dava bizim, hepimizin” sloganları atıldı. Basın açıklamasında ilk olarak sözü Ekmek ve Gül’den Sıla Altun aldı. “Okullarda bir öğün ücretsiz, sağlıklı yemek haktır. Vazgeçmiyoruz, davamızın takipçisiyiz” diyerek sözlerine başlayan Altun, şunları kaydetti:
"Milli Eğitim Bakanlığı ve savcılık, davanın reddini isterken 'kaynakların kısıtlı olduğu' ve 'okul öncesi eğitimin zorunlu olmadığı' gibi gerekçelerin arkasına sığınıyor. Hatta MEB, utanmadan "sosyoekonomik düzeyi yüksek ailelerin yemek istemediğini" iddia edebiliyor. Ancak gerçekler, Bakanlığın masa başında uydurduğu bahanelere sığmıyor.
Türkiye’de en az 7 milyon çocuk, yani her üç çocuktan biri yoksulluk içinde. 15 yaşındaki her beş öğrenciden biri haftada en az bir gün okula aç gidiyor. Çocuklar sadece açlıkla değil, beslenememekten kaynaklı sağlık sorunlarıyla da boğuşuyor; yoksulluktan dolayı eğitimden koparılıyor. Kadınlar fırınlarda askıda ekmek sorarken, ‘Çocuğum özenmesin diye devlet herkese yemek versin’ derken; Bakanlık bize tasarruftan bahsedemez. Tuzla’dan bir velinin dediği gibi; ‘Bunlar gelişme çağında, bunun tasarrufu olmaz.’
"Bir öğün ücretsiz ve sağlıklı yemek; lütuf değil, haktır"
Devletin görevi; çocukların beslenme, eğitim ve sağlık hakkını güvence altına almaktır. Bir öğün ücretsiz ve sağlıklı yemek; lütuf değil, haktır. Bu hak, çocukların gelişimini desteklemenin, okul terki önlemenin ve nitelikli bir eğitimin parçasıdır. Bugün Danıştay’da sadece bir dava görülmeyecek; milyonlarca çocuğun geleceği, sağlığı ve yaşam hakkı savunulacak."
Altun’un ardından konuşan müşteki vekili avukat Elif Yetkin, "Çocukların açlığını gördüğümüz için buradayız ama maalesef Danıştay Başsavcısı bu gerçeği görmüyor. Biz bu davayı açalı 2 yıl oldu. İki yıldır ancak duruşma günü alabildik, 3,5 yıldır da bu kampanya devam ediyor. Biz buradan çocukların ne kadar aç olduğunu tekrar ifade edeceğiz" ifadelerini kullandı.
"MESEM’lerde öğrenciler ölüyor ama sen sadece ve sadece nasıl tarikat ve cemaatlere bütçeyi akıtırım derdindesin"
Müşteki avukatlarından Heval Karasu da "Bizim iki çocuğu olan müvekkilimiz devletin sözüne güvenip, çocuğunu okula başlattı. Ama okul başladığında yemek olmadığını gördü. Devlet sözünde durmadı" dedi. Karasu, şöyle konuştu:
"Eğitim dediğimiz şey tüm ülkeyi ilgilendiren birşey. Eğitim dediğimiz hizmet aslında bütün ülkenin geleceğini belirleyen bir hizmet. Ve çocuklar açken bu hizmetin karşılığını alamıyorlar, eğitim alamıyorlar. Dünyanın pek çok ülkesinde ücretsiz yeme hakkı bütün çocuklara tanınmış durumda. Bütün dünyada bu varken; Bangladeş’te, Srilanka’da, Hindistan’da bu varken niye bu Türkiye’de uygulanmıyor diye soracağız.
Bize bütçemiz yok deniyor ama bütçe ÇEDES’e, tarikatlara ayrılabiliyor. Biz Bakanlığa, ‘Sen bütçeden niye tarikatlara, cemaatlere para harcıyorsun da açken bayılan çocuklara bütçe ayırmıyorsun diye soracağız. Bu ülkede okulunda tost daha pahalı olduğu için karşı sokakta tost daha ucuz diye almak için karşıdan karşıya geçerken bir çocuk öldü bu ülkede. Yani üç kuruşun hesabını yapar duruma bıraktılar çocuklarımızı. ‘Bu çocuklar açken, bayılırken, ölürken siz neredeydiniz?’ diye soracağız. ‘MESEM’lerde öğrenciler ölüyor ama sen sadece ve sadece nasıl tarikat ve cemaatlere bütçeyi akıtırım derdindesin, bütçe senin takdir hakkına bağlı değil, bütçe bu ülkenin geleceği, bu ülkenin geleceğine harcamak zorundasın’ diyeceğiz. Bakanlığa görevini hatırlatacağız."
"Çocuklar tokası karşılığında arkadaşından bir lokma ekmek alabilmek için uğraşıyor"
Son olarak sözü alan Esenyalı Kadın Dayanışma Derneği Başkanı Adile Doğan da "Bu kampanya 2022’de başladığında binlerce kadınla ses verdik. Esenyalı’dan ses vermemiz tesadüf değildi. Çünkü çocuklar 60 kişilik sınıflarda ders görürken, açlıktan bayılıyorlardı. Çocuklar tokası karşılığında arkadaşından bir lokma ekmek alabilmek için uğraşıyor. Öğretmenler gözyaşlarıyla geliyorlardı derneğimize, ‘sınıfın yarısı beslenemiyor’ diye. O yüzden bu kampanya tüm kadınlar tarafından sahiplendi. Ancak bizi bu mahkeme salonuna getirenler beti benzi açlıktan atmış olan çocukları görmüyorlar, açlıktan bayılan çocukları inatla görmüyorlar. Devasa bütçeler yaparken emekçi çocukları görmüyorlar. Bizi mahkeme salonlarında koşturacağınıza, bu soruna çözüm bulun. Çünkü biz mücadelemizi bırakmayacağız" diye konuştu.